Sabtu, 15 Mei 2021

KEBAHAGIAAN ORANG BENAR

 https://www.facebook.com/216559085082832/posts/5539288326143188/?sfnsn=wiwspmo

KOTBAH MINGGU EXAUDI, 16 MEI 2021

Turpuk : Psalm 1 : 1 – 6 


*KEBAHAGIAAN HIDUP ORANG BENAR*


Selamat Hari Minggu! Sahabat yang baik hati, Pada Minggu EXAUDI ini kita diberi suatu rahasia hidup bahagia. Hidup bahagia tentu menjadi cita-cita setiap orang. Kita bekerja bekerja keras, meraih cita-cita hingga sampai kepada puncak karier semuanya bertujuan untuk bahagia. Tentu setiap orang punya konsep hidup bahagia, dan hal itu bisa diperdebatkan. Kebahagiaan orang benar menurut Alkitab kita temukan dalam kotbah Minggu ini. Mazmur 1:1-6 ini kehabagiaan orang benar dapat lihat pada tiga hal: 

A. Jauhkan hidup anda dari tiga hal ini: fasik, berdosa dan pencemooh

B. Mencintai Taurat Tuhan siang dan malam

C. Tetap terhubung dengan sumber air kehidupan, yaitu Yesus Kristus.


Selengkapnya baiklah kita baca kotbah ini dalam bahasa Batak. 



*Patujolo*

Jotjot do tabege hata na mandok: ‘na dila parende’, pandohan i muncul ala jotjot angka hata ni ende na diendehon ni parende ndang sesuai tu realitas ni ngoluna. Godang do angka syair na uli jala na denggan sian angka ende alai ndang dihangoluhon parende i hata-hata ni ende i. Godang muse do tong angka hata ni endei na malobihu manggombarhon situasi ngolu na paet alai ndang dihangoluhon hapaeton ni ngolui. Manang dohononta ma jotjot do angka ende na diendehoni ndang sesuai tu sorminan ni ngoluna. Gabe andong ma pandohan na mandok : “na dila parende”. Ima molo parende na somal, na tabege na ni endehon ni angka parende siganup ari marhite angka lagu-lagu pop (popular). 


Lapatan ni psalm ima ende, alai ende ni parende na tagoari nangkin dohot ende ni parpsalm tung marasing situtu do. Ala molo di dok psalm ima ; ende na diendehon ni na porsea taringot tu pengalaman manang realitas ni ngoluna maradophon Debata. Lapatanna, endei do gombaran ni ngoluna, jala ngoluna gabe sorminan manang hataridaan ni endena. Ido na taida di Buku Psalm on na marisihon panindangion, pujipujian nang tangiang pe. 


Marhite turpukta sadarion, dipabotohon parpsalm on do sada statemen na mansai tangkas botoon jala sitiopon ni angka na porsea. Tontu statemen i ndang marrumanghon panghirimon na utopis (sihirimon na mansai dao) alai na realistis do. Ima pengalaman ni halak naung manjalo tua sian Debata ala tangkas panghangoluhonna di patik ni Debata jala dipadao dirina sian tahi-tahi ni parjahat, pardosa dohot pangarehei.


*Impola Tu Jamita:*

Digoari do Psalmen bindu 1 on: ‘nyanyian hikmat’ (ende habisuhon). Didok nyanyian hikmat ala marisihon poda do ibana, ima na mangalehon dalan tu ganup jolma manang dalan dia do nanaeng topotonna di ngoluon. Naeng ho mangolu, ulahon patik ni Debata. Alai nasa halak parjahat ingkon mago ambolong diulushon alogo. Tudosmai songon poda ni halak Batak: Pantun Hangoluan, tois hamagoan. Molo pantun hita maradophon halak, ulaon dohot ragam ni sohobasanta jumpangta ma hangoluan. Sabalikna, molo tois hita maradophon halak, ulaon nang angka ragam sihobasanta gabe tarbuang hita tu hamagaon. 


Ende habisuhon na disoarahon parpsalm on, ima : 


*A. Naeng Martua pasiding dirim Sian na tolu on:*

1. Padao dirim sian tahi ni parjahat!

Godang do tutu hajahaton na masa na manghaliangi hita ganup ari. Jala molo taida dipartingkian on ima na ginoaran era informasi; lam mabiar hita ala lam tu jorbutna angka pangalaho ni jolma, na lam mangimbutbut hajahaton (kriminalitas). Ganup tongkin do angka barita hajahaton na diliput ni angka mass media cetak, tarlumobi media televisi. Taida ma isarani : Patroli (Indosiar), Sergap (SCTV), Brutal=Berita Utama Kriminal (Lativi) dohot angka barita na diliput stasiun televisi na asing. Molo taida tingki jam tayangna apala toho doi di waktu makan siang.(berita siang). Dohononta ma disi, ia makan siangta di Indonesia (WIB) disuguhkan media tv do menu khsusus ima barita kejahatan manang kriminal na masa di na humaliang hita.  Taida ma ragam-ragam ni cara ni jolma laho patulushon sangkap hajahatonna maradophon na asing. 


Nuaeng marsoara do jamitaon, tung mansai tangkas do didok Psalm on : sipadaoon do diri ni iba sian saluhut kemungkinan-kemungkinan mambahen hita madabu tu hajahaton. Molo tung adong mambeta-beta hita,  tung sandok, ingkon padao on diri! Mansai karas doi dohononta marhite turpuk on, jala ido hata parjolo songon pamuhai ni buku psalm. Asa molo naeng martua hita, padao dirim sian tahi-tahi ni angka parjahat. Ala boi do godang angka cara manang metode dibahen parjahat laho mempengaruhi hita mangulahon hajahaton. Sipata doi marhite na mangalehon hasangapon, mangalehon sinamot, mangalehon harajaon dohot lan na asing (patudos; pangunjunan na masa tu Tuhan Jesus). Sandok marragam do cara ni sibolis i laho patongontongonhon hita mangulahon hajahaton. Laos ido umbahen na didok apostel Petrus : “Torang ma rohamuna, dungo ma hamu; na maotaot do alomuna si bolis i, songon babiat na marauang, mangalului sibondutonna.” ( 1 Pet 4: 8). Laos ido na diondolhon parpsalmon on na parjolo, padao ma dirim sian tahitahi ni parjahat dohot pardosa. 


2. Padao parjongjongmu sian dalan ni pardosa

Aha do lapatanna molo didok par psalm i : ‘naso olo jongjong tu dalan ni angka pardosa’ (yang tidak berdiri di jalan orang berdosa). Memang ndang tarsirang hata hajahaton sian dosa, somalna molo dung didok hajahaton tontu nunga termasuk i tu horong dosa. Alai di pengalaman siganup ari godang do tutu naso targoar hajahaton alai nunga masuk tu horong dosa. Isarana boi do buni tartanom hajahaton ni sada-sada halak soada umbotosa soganda holan ibana sandiri.  Secara hukum boi ndang marsala sasahalak di tindakan kejahatan naung diulahonna, alai ala so adong bukti-bukti gabe ndang dietong i sada hajahaton. Sepintas boi do dohononta sasahalak na burju hape gok dosa dibagasanna. Ise umboto na jahat di roha ni sasahalak? Ido na dipaingot turpuk on, asa manat hita  ai ndang tarhuphupi parangenta di jolo di Debata. Na jongjong do hita di adopan ni Debata ganup marsadasada di dalan na tabolus ganup ari. Sotung jongjong ho di dalan ni halak pardosa, alai jongjong ma hita dihajongjonganta songon naung porsea di Debata, na mangalului jala mangulahon lomo ni roha ni Debata. 


3. Padao parhundulmu sian pangarehei.

Mansai na arga lapatan ni ‘parhundulan’ di halak Batak, nang pe di ulaon na metmet nang na balga. Isara ni pesta, pintor diatur do parhundulon horong ni paranak do manang parboru.  Jala suhut pe nunga diatur angka hundulan ni ganup na niontangna marhorong-horong. Lapatan ni horong ni parhundul i mamboan identitas tertentu (hulahula, tulang dna). Ndada holan i tahe, parhundulon manggombarhon kedekatan (intim) bahkan lebih dekat dari ikatan darah. Ido umbahen na didok: ‘jonok partubu, alai jonokan do parhundul’. Parhundul disi ndang na mandok na ingkon raprap hundul, alai adong ma keintiman ni hubungan na. 


Dipaingot parpsalm on do, taringot tu parhundulon ni angka na porsea. Asa unang sahundulan dohot angka pangarehei. Pangarehei (pencemooh) ima sada sikap na selalu bersikap negatip tu halak naasing, paroaroahon, mencaci , menfitnah dll. Somalna halak na songoni  selalu dimulai dengan ‘negative thinking’. Ala nunga dimulai dohot pikiran na negatip, tontu ndang tonggor mata dohot pingkiran marnida nauli na denggan di halak na asing. Marhite hata ‘pencemooh’ digombarhoni ido tong ‘kesombongan’, ingkon ibana do na sintong, na asing ndang sintong. Dipaingot turpuk jamitaon do, ia bangko si songoni ingkon sipasidingonta. Sotung gabe dohot ho panginsahi manang pangarahei ala naung maraleale ho dohot ibana.  


Sipasidingon ni na porsea do parhundulna (keintimanna) tu angka siulahon hajahaton, pardosa dohot angka pangarehei asa unang terpengaruh na porseai.  Memang adong sikap ni sadasada halak na bersifat transformatif, didongani halak parjahat asa muba parjahati sian hajahatonna. Na denggan do prinsip si songoni, alai na dipaingot parpsalm on, ima jaga ma angka porsea i, sotung ala ni hubungan na intim manang na terlalu dekat gabe terpengaruh jala manabu tu dosa. Hundul ma hita angka naung porsea di ondolan (dasor) naung tinotophon ni Debata ima Kristus i. Laos patik ni Kristus ima holong. I do dasorta menjalin hubungan dohot keintiman tu halak na asing.


Sian na tolu hal na ingkon sipasidingon ni na porsea, dipatangkas parpsalm on doi di ayat 4, ai songon orbuk na hinabangkon ni alogo do angka parjahat. 


*B. Hangoluhon patik ni Jahowa!*

Manghangoluhon patik ni Debata na marlapatan doi; manghabiari jala manghaholongi Debata sian nasa rohanta, gogonta, ateate nang pingkiran. Ido umbahen na selalu didok M. Luther di ganup laho mangalapathon patik na sampului didok : “ingkon dihabiari rohanta do Debata jala holong rohanta di Ibana.” Molo tahabiari do sasahalak tontu adong ma disi haunduhon, suang songoni molo holong rohanta di sasahalak tontu adong ma disi komitmen. Suang songoni ma hita naeng manghangoluhon patik ni Debata, adong ma haunduhonta laho mangulahon patik ni Debata di ngolunta. Jala adong komitmen pribadi laho mangoloi Debata. Godang do contoh-contoh komitmen ni naposo ni Debata na tarsurat di buku Na Badia i. Contoh : Si Yosua, komitmen ni ibana ima: “Ianggo ahu dohot donganku sajabu, ingkon Jahowa do oloannami”. Si Paulus : “Hutundalhon ma na dipudingku” (sada komitmen haubaon ni roha, pat. Filipi 3). Nang hita pe ganup marsadasada ingkon adong do komitmen pribadi didirinta laho mangulahon patik ni Debata. 


Ditumpak jala dipasupasu Debata do angka na manghangoluhon Patik ni Debata, ido umbahen na dipatorang di ayat 3 ; “songon hau do ibana, na sinuan di topi ni batang aek, na mamparbuehon parbuena dihajujumpang ni tingkina bulung na pe ndang olo malos, jala sude na niulana manjadi do.” Ima bagabaga ni Debata tu halak na olo manghangoluhon panikNa.


*C. Songon hau na ditopi ni aek.*

Tudosan songon hau na ditopi ni aek, Ima manggombarhon hau na jonok tu mata mual na mambornohi ibana. Tung ro pe logo ni ari tongtong do ibana mangolu, bulungna na pe rata jala ramos parbuena di tingkina. Boi hau songonon ndada ala ni jenis hauna na denggan. Ai tung hau aha pe molo so adong do aek hangoluanna na malos doi jala mahiang, dungi arina marumpak. Alai hau na jonok di topi ni aek ndang tagamon ibana malos manang maheu, baliksa bulungnai rata jala ramos parbuena. Boi pangondian ni halak angka pardalan, nang angka pidong pe boi marasar disi jala parbuenai boi diparsaulihon halak.


Hau na ditopi ni aek songoni ma nian ngolu ni na Porsea, Ndang hea madabu tu pandelean manang mandate di ngoluna ai tongtong do Ibana jonok Yu Aek hangoluan i ima Jesus Kristus. Jesus Kristus do mual ni Aek hangoluan di hita, Bona ni ngolunta jala na mangalehon hangoluan i asa mangolu jala martumbur hitanjala marparbue ingkonnhot do marojahan tu Jesus Kristus.


Didok di Johannes 4:14 (TOBA)  Alai na manginum aek silehononki, na so tupa mauas be i ro di salelenglelengna. Ai anggo aek silehononki, gabe mual do i di bagasan ibana, na mabaor sahat ro di hangoluan sisalelenglelengna.


*Panutup*

Dijou parpsalm on do hita mamillit dalan sibolusonta di ngoluon: nunga dipabotohon ibana, martua do halak naso olo mangihuthon tahi ni parjahat, naso olo mangihuthon dalan ni pardosa, jala naso olo sahundulan dohot angka pangarehei. Ai hagigion doi di Debata. Alai halak na manghangoluhon patik ni Debata, dapotan tua, gabe tudos ma ibana songon hau na sinuan di topi ni batang aek: marparbue di tingkina, ndang olo malos bulung na, jala sude naniulana marparbue. Amen


Tabe: Pdt Nekson M Simanjuntak

Tidak ada komentar:

Posting Komentar

KEBAHAGIAAN ORANG BENAR

  Kotbah Minggu Exaudi Minggu, 12 Mei 2024 Ev. Mazmur 1:1-6 KEBAHAGIAAN ORANG BENAR Selamat Hari Minggu! Sahabat yang baik hati, kotbah ming...